कोरोनाव्हायरसचा एक नवीन प्रकार ब्रिटनमध्ये झपाट्याने पसरत आहे आणि त्याच्या युरोपियन शेजारी राष्ट्रांमध्ये मोठ्या प्रमाणात चिंता निर्माण झाली आहे, त्यातील काहींनी ब्रिटनशी दळणवळण तोडलं आहे. बी -१.१.७ वंशाचा म्हणून काही तज्ञांनी संबोधलेला हा विषाणूचा पहिलाच नवीन प्रकार नाही, परंतु युनायटेड किंगडममधील पूर्वीच्या विषाणूपेक्षा 70% अधिक संक्रमणीय असल्याचं म्हटलं जातंय. याला बहुतेक शास्त्रज्ञांची पुष्टी आहे. मात्र, या विषाणूंचा धोका पूर्वीइतकाच असल्याचंही शास्त्रज्ञांचं म्हणणं आहे. याचा अर्थ, मास्क, अंतर आणि हात धुण्याचीच मात्रा लागू पडणार आहे.

दक्षिण इंग्लंडच्या काही भागांमध्ये कोविडचा नवीन प्रकार वेगाने वाढू लागलाय आणि खासकरुन लंडन आणि केंटच्या आसपासच्या काऊन्टीमध्ये रूग्णालयात दाखल करण्याच्या दरात वाढ झालेली दिसतेय. ब्रिटनमध्ये सप्टेंबरमध्ये पहिल्यांदा नव्या विषाणूचा रुग्ण आढळून आला होता. त्यानंतर डिसेंबरच्या आठवड्यात लंडनमधील ६२% प्रकरणे नवीन प्रकारांमुळे घडली आहेत. ही वाढ तीन आठवड्यांपूर्वीच्या 28% प्रकरणांच्या तुलनेत पाहिली जातेय.

ऑस्ट्रेलिया, इटली आणि नेदरलँड्स या सरकारांचं म्हणणं आहे की त्यांनाही नवीन विषाणूंची प्रकरणं सापडली आहेत. डिसेंबरच्या सुरुवातीला नेदरलँडमध्ये त्याची ओळख पटलीय. आईसलँड आणि डेन्मार्कमधून कोविडच्या नव्या प्रजातीची काही प्रकरणं ईसीडीसी ह्या युरोपच्या रोग देखरेख एजन्सीकडे देखील नोंदवली गेली आहेत. बेल्जियममध्येही प्रकरणं आढळल्याचं तिथल्या मीडिया रिपोर्टमध्ये प्रकाशित झालंय.

लंडनच्या इम्पीरियल कॉलेजमधील प्रायोगिक औषधाचे प्राध्यापक पीटर ओपेनशा म्हणाले, “ते गांभीर्याने घेणंच चांगलं आहे.” केंब्रिज विद्यापीठातील प्राध्यापक शॉन फिटझरॅल्ड यांच्या म्हणण्यानुसार, परिस्थिती अत्यंत चिंताजनक आहे.

मुख्य चिंता अशी आहे की मूळ विषाणूपेक्षा नवीन प्रजाती लक्षणीयरित्या वेगाने प्रसारित होतेय. त्याच्या अनुवांशिक कोडमध्ये 23 बदल आहेत – तुलनेने जास्त प्रमाणात बदल आहेत – आणि त्यापैकी काही प्रसारित करण्याच्या क्षमतेवर परिणाम करीत आहेत. शास्त्रज्ञांचं म्हणणं आहे की नवीन प्रजाती सुमारे 40% -70% अधिक संक्रमणीय आहे.

युके सरकारने सांगितलंय की ते पुनरुत्पादन “आर” दर 0.4 ने वाढवू शकतात. याचा अर्थ नवा विषाणू ब्रिटनमध्ये झपाट्याने पसरत आहे आणि तेथील साथीचा रोग आटोक्यात आणणं अजून कठीण झालं आहे आणि इतर देशांमध्येही जोखमीने त्याचा प्रसार होईल, अशी भीती आहे.

लंडन स्कूल ऑफ हायजीन अँड ट्रॉपिकल येथील उदयोन्मुख संसर्गजन्य रोगाचे प्राध्यापक मार्टिन हिबर्ड म्हणालेत की “नवीन विषाणूमध्ये मानवासाठी अद्याप मूळचीच सर्व प्राणघातकता असल्याचं दिसून आलं आहे, परंतु संक्रमण क्षमता मात्र अधिक वाढली आहे.

शास्त्रज्ञांचं म्हणणं असं की सध्या युकेमध्ये फायझर आणि बायोटेक यांनी तयार केलेली लस नव्या संक्रमणापासून संरक्षण करणार नाही, असं अद्याप दिसलेलं नाही.

ब्रिस्टल युनिव्हर्सिटीचे लस तज्ज्ञ आणि बालरोगतज्ञांचे प्राध्यापक अ‍ॅडम फिन म्हणालेत की अल्पवयीन मुलांपेक्षा अधिक काही या लसीच्या प्रभावावर परिणाम होण्याची शक्यता नाहीये. ब्रिटनचे मुख्य वैज्ञानिक सल्लागार पॅट्रिक व्हॅलेन्स यांच्या मतेही कोओव्हीड लस कोरोनाव्हायरसच्या नव्या प्रकाराविरोधातही प्रतिकारशक्ती निर्माण करण्यासाठी पूरक श असल्याचं दिसून आलंय.

दक्षिण आफ्रिका, स्पेन, डेन्मार्क आणि इतर देशांमध्येही नवीन कोविड विषाणू अलिकडच्या काही महिन्यांत उद्भवले आहेत, ज्यामुळे चिंता वाढली आहे. तथापि, अद्यापपर्यंत असं काहीही आढळलेलं नाही की ते असे काही बदल घडवून आणतात की ज्यामुळे अधिक प्राणघातक ठरतात.